Ekonomik Kriz in Gayrimenkul Sektörüne Etkileri
Ekonomik Kriz in Gayrimenkul Sektörüne Etkileri
Bir Ekonomik Kriz in tam ortasındayız. Ekonomide ciddi bir daralma var.Önceleri etkisi fazla hissedilmeyen ekonomik kriz, artık iyiden iyiye her evde hissedilir hale geldi. Yaşanan bu krizden her sektör nasibine düşeni aldı. En çok etkilenen ise Gayrimenkul Sektörü oldu sanırım. Ülke ekonomisinin yükünü çeken sektör ciddi sorunlarla karşı karşıya.
Çok hızlı yükselen fiyatlar, orta ve dar gelirli grubun ev alma ümitlerini neredeyse sona erdirdi. Bunun yansıması Gayrimenkul projelerine oldukça sert düşüşlerle oldu. Metrekare birim fiyatı 10-12 bin aralığından 7-8 bin aralığına düşen sıfır projeler buna rağmen alıcı ile buluşmakta zorlanır hale geldi. Tabiki bu düşüşlerden ikinci el gayrimenkullerde nasibini aldı. İkinci el D lux projelerde %5 ila %10 arasında bir düşüşle karşılaştı ve 3.500-4.000 TL aralığında alıcısını bekler oldu.
En çok çalıştığımız projelerden biri olan (ve aynı zamanda ofisimizde bu projenin içinde yer almaktadır) Kentplus Kartal projesi bölgedeki neredeyse en geniş ve en kullanışlı metrekareye sahip olmasına rağmen ,bu ekonomik kriz den nasibini o da aldı.Kiralarında ve satış fiyatlarında düşüşler yaşanır oldu.
Yine yoğun bir şekilde çalıştığımız bir diğer proje Cukurova A.Ş. nin Adanus Park ve Çukurova Tower projeside yaşanan bu ekonomik krizden etkilenerek, yatırımcısının yüzünü güldürmedi.
Çevredeki diğer projelerde şimdilik bu şekilde.
Tabiiki bu değer düşüşlerinin sorumluluğunun tamamını Ekonomik kriz ede bağlamamak gerek. Kentsel dönüşüm ile beraber başlayan yükselişler, yavaş yavaş teslimlerin bitmesi ile sert bir frene bastı Gayrimenkul Sektörü. Kentsel dönüşüm sürecindeki maliklerin hem devlet teşviğinden aldığı yardımlar, hem müteahhit firmanın yaptığı kira yardımları, bölgedeki kiraların hızla yükselmesini sağladı. Şimdi ise teslimler başladı ve Herkes evine dönüyor. Artık kiralanan daire sahipleri gerçek kiracı profili ile karşı karşıya kaldı. Ücretli, maaşlı gelir grubu ile … Bu grubu destekleyen ne müteahhit firma var, nede devlet. Bu grup sadece maaşları ile gecinen orta ölçekli beyaz yaka diye anılan grup. Yani ayağını bütçesine göre uzatmak zorunda olan grup. Çocuklarını mümkün olduğunca özel okullarda okutmaya çalışan, okulların servis ücretlerini ödeyen, belki ayda bir iki defa eşi ve ailesi ile dışarıda yemeğe çıkan grup. Bütçesini ayarlamak zorunda olan grup.
Bana hergün bu gruptan kiralık daire arayanlar geliyor. Bazen 100 Tl için kiralama gerçekleştirilemiyor. Kiracı yukarı çıkamıyor, daire sahibi aşağı inemiyor. Sonuç daire kiralanamıyor ve hem boş, hem aidat yükü ile kaşı karşıya kalmaya devam ediyor daire sahibi.
Her zaman söylenen şey 100 TL için daireyi tutmuyorsa tutmasın o zaman. İşte o iş öyle olmuyor. Onların bütçelerinde her kuruşun yeri var. Ne yazıkki piyasa eskisi gibi değil. Benim kişisel kanaatim iyi bir kiracı profili geldi ise ve çalıştığınız emlak danışmanı o profili öneriyorsa küçük rakamlara takılmayın. İyi Düzenli ödeyen kiracı her zaman değerlidir.
Ekonomiyi canlandırmanın tek yolu sanırım herkes biraz fedakarlıkta bulunacak ve yastık altında beklettiğimiz tüm o nakitleri, ekonominin hizmetine sunmaktan geçiyor.
Nuray Keskingöz
